Làng cờ tướng việt Nam có lẽ ít tai biết đến “Khô mộc thiền sư” Dương Thanh Danh nhưng ai đã từng có cơ hội được gặp ông hẳn phải nể phục lắm con người dám vượt lên số phận để bước qua nghiệp cờ.
Dương Thanh Danh sinh năm 1950, tại Sài Gòn. Ông nhỏ nhắn, ít nói, đến nay, tuy đã ngoài 60 tuổi nhưng ông vẫn sống độc thân. Ông là người không thích bị xoi mói vào đời tư nên dù nhiều lần được hẹn phỏng vấn ông đều từ chối, chỉ khi biết ý định nghiêm túc của người viết ông mới chủ động hẹn gặp tại nhà riêng.
Khoảng hơn hai chục năm trước, giới giang hồ cờ độ Sài Gòn bắt đầu chú ý đến một “thằng nhỏ” đánh cờ tuyệt hay, tính toán cực kỳ thông minh, sắc nét. “Thằng nhỏ” còn hay đi chung với thiên tài “lác chảy” Trần Quới nên càng được chú ý nhiều hơn. Nhưng khác với kỳ vương Trần Quới – chuyên đánh độ, cờ bạc, dính vô nhiều điều tiếng – “thằng nhỏ” kia đi xem đánh cờ, chơi cờ chỉ để học hỏi kinh nghiệm. “Thằng nhỏ” đó chính là Dương Thanh Danh. Nhưng rồi, Trần Quới nghe theo lời rủ rê cùng một nhóm bạn vượt biên và mất tích từ năm 1988. Từ đó, Dương Thanh Danh cũng lặng lẽ với đời, với cờ; kể cả đến khi “nhất sát” Lê Thiên Vị đặt cho tên hiệu “Khô mộc thiền sư” lẫy lừng thiên hạ thì anh vẫn thế…
Hồi trẻ, Dương Thanh Danh cũng từng mắc phải một trong tứ chứng nan y thời đó là bệnh lao phổi nhưng ôgn không cam chịu sự hành hạ của bệnh tật như các kỳ thủ tài hoa khác mà chịu khó luyện tập thái cực quyền mà vượt qua cơ hiểm nghèo. Thời gian đó phần vì phải luyện tập, phần vì phải làm việc để mưu sinh nên Dương Thanh Danh ít có thời gian dành cho cờ.
Khi được phóng viên hỏi: “Hỏi thật ông, đến giờ có nợ nần, bài bạc gì không? Dương Thanh Danh nhỏ nhẹ: “Mình tiêu xài cũng ít, không nợ nần gì ai”. Ông cũng chẳng hút thuốc hay bia rượu. Nói về đánh cờ độ, thấy ông cũng không hứng thú: “Ngày trước, cũng có thời gian 1 – 2 năm đánh độ nhưng do hoàn cảnh. Đánh để học hỏi, cũng bị nhiều người kêu chơi giùm, họ hùn tiền vô cho mình đánh. Quan trọng là mình không thích cờ bạc. Từ hồi đó đến giờ không đánh độ nữa”. Tóm tắt về con người “Khô mộc thiền sư”, theo “Thuận pháo vương” Phạm Tấn Hòa là: “Danh có nhân cách đáng kính, biết vượt lên số phận”.
Đạp xe đi dạy đánh cờ
Bước lại gần chiếc xe đạp cũ kỹ đã nhuốm máu thời gian, ông nhớ lại: “Trước tôi cũng đi đánh ở nhiều giải cờ tướng nhưng ngồi lâu không chịu được vì đau đầu, cũng bị thua nhiều ván”, thế rồi ông chuyển sang đi dạy đánh cờ cho lớp năng khiếu gồm các em ở quận 5. Phương tiện đi lại chủ yếu của vị Khô mộc thiền sư này chính là chiếc xe đạp cũ kỹ đã theo ông suốt mấy thập kỷ qua.
Hàng tuần, thứ bảy, chủ nhật là “Khô mộc thiền sư” lại đều đặn đạp xe đến các trường học, chỉ dẫn cho các em ở đội cờ năng khiếu Q.5. Có những bữa, các em kẹt học văn hóa không tập trung được, thầy Danh lại đạp xe đến từng trường, dạy từng em một như bữa hôm nay. Dù mệt nhưng cứ mỗi khi nhắc đến học trò của mình thầy lại nở một nụ cười viên mãn và hàng ngày vẫn miệt mài đạp từng vòng xe đến dạy các em với niềm hy vọng các em sau này đi thi đấu sẽ giành giải.
Dương Thanh Danh tâm sự: “Đời mình cuối rồi, không có niềm vui gì hơn dạy các em học. Ngoài dạy ra thì chỉ ở nhà xem tivi, đọc báo, thỉnh thoảng có hội mới đi xem đánh cờ cho khỏi quên”. Hỏi ông còn muốn lập gia đình không, “Khô mộc thiền sư” không nói…
Chia tay thầy Danh để ông nghỉ ngơi cuối ngày, trời bên ngoài đã tối, lắc rắc mưa. Một người vì bệnh, phải bỏ học ngang, chưa được đào tạo kỹ năng sư phạm nhưng giờ được người đời tôn trọng gọi bằng “thầy”. Một kỳ thủ danh tiếng lừng lẫy nhưng cuối đời sống giản dị, trong sạch, “chỉ mình ta với cờ”, với các em học sinh. Chia tay, tự dưng thấy mắt mình ướt, không phải vì những giọt mưa.
Lời nhận xét của “Thuận pháo vương” Phạm Tấn Hòa về con người “Khô mộc thiền sư” Dương Thanh Danh: “Danh có nhân cách đáng kính, biết vượt lên số phận” quả không sai.
Chúc ông sẽ mãi mạnh khỏe để có nhiều cống hiến cho sự phát triển của cờ tướng nước nhà.