Cờ vây là một thú vui tao nhã của người xưa đã xuất hiện cách đây khoảng 4000 năm. Đây là một môn thể thao chú trọng nhiều đến phương pháp luận, vì vậy, nó không những đề cao trí tuệ con người mà còn đề cao phẩm các của người chơi cờ.

Cờ vây là một nét văn hóa độc đáo có nguồn gốc từ ngày xưa nên được người xưa chú trọng đến các quy tắc, nghi thức và cách biểu hiện lễ độ khi chơi cờ, trong quá trình nâng cao trình độ cờ, đồng thời lại càng phải nâng cao phẩm cách và đạo đức nữa.

1. Nghi thức:
- Chọn quân: Cờ vây khá đề cao quy tắc “kính trên nhường dưới” nên khi chọn quân,  người ít tuổi nên tự mình giữ quân đen nhường cho người lớn hơn ra quân trắng rồi tự minh đưa ra 1 hay 2 viên đen để đoán chẵn lẻ (đóan đúng thì cầm đen, đoán sai thì cầm trắng)
- Để biểu thị sự tôn trọng đối thủ, nước cờ đầu tiên của bên quân đen được khuyên là nên đi vào góc phải trên.
- Trước khi chơi cờ, nên chỉnh trang vị trí bàn cờ, quân cờ cho ngay ngắn, sạch sẽ với động tác nhẹ nhàng cẩn thận, biểu thị tôn trọng ván cờ và thái độ học tập. Tại các giải cờ lớn, người ít tuổi, người có địa vị đẳng cấp cờ thấp hơn (kkể cả người khiêu chiến cho 1 chức vô địch cũng là người có địa vị thấp hơn đương kim vô địch) thường làm điều này trước.

2. Cách biểu hiện thái độ
- Tham gia thi đấu, ko được đến muộn, bỏ cuộc, (làm như thế biểu hiện hành vi vô lễ)
- Trước khi đánh cờ, 2 bên bắt tay, hay cúi đầu biêu thị tôn trọng và học hỏi – Ngươi Nhật nhiều khi còn yêu cầu nói: Xin chỉ giáo, “onegaisimasu”
- Lúc đánh cờ, cách ngồi phải nghiêm túc, không nghiểng ngửa, ngả ngốn.
- Sau khi nghĩ kĩ, mới cầm quân cờ để đi cờ, ko nên thò tay vào hộp cờ ngoáy loạn xạ. động tác đã vừa xấu lại gây ồn ào.
- Động tác đi cờ thì phai nhẹ nhàng, thoải mái nhưng rõ ràng, không nên dùng lực mạnh để đi cờ.
- Đã đi cờ rồi đừng ân hận, đừng đi lại.
- Lúc đánh cờ không nói chuyện với đối phương, càng ko nên nói chuyện với người xem,
- Lúc đánh cờ không nên ăn vặt, ngoại trừ uống nước đỡ khát.
- Lúc đánh cờ cũng không nên quạt mạnh (kì thủ thường dùng chiếc quạt nhỏ để làm thoáng không khí, xua đuổi khói thuốc lá)
- Khi đánh cờ không nên hút thuốc tự do quá, nếu thấy đối phương là người không hút thuốc thì nên hỏi ý kiến trước.
- Vào lúc đôi phương đang suy nghĩ, không nên cử động mạnh nhiều, không nên đứng ngồi nhấp nhổm, hay chạy sang bàn khác xem.
- Nếu đối phương đi vắng khi ta đi cờ, thì nên báo cho đối phương biết nước đi của ta ở đâu khi họ quay lại bàn cờ – đó là hành động lịch sự và có trách nhiệm.
- “Người thắng tất nhiên vui, nguời bại cũng vui”. Hết ván cờ, 2 bên nên ngồi lại nghiên cứu, học tập lẫn nhau, cùng nhau tiến bộ. Thắng chẳng nên kiêu ngạo tự mãn, người thua cũng đừng cay cú hơn thiệt.
- Đánh cờ xong rồi, 2 bên nên thu dọn dụng cụ chơi cờ cho ngay ngắn, nghiêm túc.

Thế mới biết, cờ vây không chỉ mang tính chất giải trí, rèn luyện trí tuệ đơn thuần mà còn là một môn học đầy đủ và chi tiết về nghi lễ, phép tắc, răn dạy con người ta cách sống, cách thể hiện thái độ với người khác.